yöneticiye itaat


Soru: Minberlerden yöneticileri eleştirmek selefin yolu mudur? Selefin yöneticilere nasihatı nasıldı?

Cevap: Yöneticilerin ayıplarını yaymak ve bunları minberlerlerde gündeme getirmek selefin yolu degildir. Çünkü bu karmaşaya, marufta itaatsizliğe, faydası olmayan ve zarar veren şeylerde tartışmaya sebep olur.

Selefin benimsediği yol ise şu şekildedir: Onlar; yöneticiyle kendi aralarında nasihat yapar, mektup yazar veya birebir görüşüp doğruyu anlatma imkanı olan alimlerle iletişime geçerlerdi. Münkere karşı çıkmak ise onu yapanı zikretmeden olur. Zinaya karşı çıkılır, içkiye karşı çıkılır, faize karşı çıkılır ama failleri zikredilmez. Vacip olan budur, çünkü deliller umumidir. İnkar edilecek şey günahın kendisidir. İster yönetici olsun ister halktan biri olsun yapanı zikretmeden o günaktan uyarmak yeterlidir.

Osman radiyallahu anh zamanındaki fitne döneminde bazı insanlar Usame bin Zeyd radıyallahu anh’a: “Osman’la konuşmaz mısın” dediler. Usame: “Siz beni onunla konuşmuyorum zannediyorsunuz, size bir şey diyeyim mi? Ben yeni bir fitne başlatmak istemiyorum. Bundan dolayı onunla yalnız görüşüyorum.” dedi.

Cahil cühela hariciler Osman radıyallahu anh döneminde şerrin kapısını açıp Osman radıyallahu anh’a açıkça karşı çıktıkları zaman, etkileri bugüne kadar devam etmekte olan fitne, savaş ve fesad büyüdü. Öyle ki bu sebeplerden Ali ve Muaviye arasındaki fitne oldu, Osman ve Ali radiyallahu anhuma öldürüldü. Sahabeden ve diğer insanlardan bir çoğu bu aleni karşı çıkmadan dolayı öldürüldü. Ayıpların açıkça söylenmesinden dolayı… Bir çok insan yöneticilere (veliyul emre) buğz ettiler ve onları öldürdüler.

Iyaz bin Ğanem radiyallahu anh’den Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem dedi ki: “Kim yöneticiye nasihat etmek isterse bunu aleni yapmasın. Ama onun elinden tutsun, onunla yalnız kalsın, eğer (yönetici) ondan (nasihatı) kabul ederse ne âla… değilse o üzerinde ki hakkı ödemiş olur.” Allah’tan bizim ve müslüman kardeşlerimiz için her şerden afiyet isteriz. O Semi ve Muciptir. Ve sallallahu ve sellim ala seyyidina muhammed ve âlihi ve sahbih.

Kaynak: Mecmu’ Fetava ve Makalat Şeyh İbn Baz (8/210)


السؤال : هل من منهج السلف نقد الولاة من فوق المنابر؟ وما منهج السلف في نصح الولاة؟

الجواب ليس من منهج السلف التشهير بعيوب الولاة، وذكر ذلك على المنابر؛ لأن ذلك يفضي إلى الفوضى وعدم السمع والطاعة في المعروف، ويفضي إلى الخوض الذي يضر ولا ينفع، ولكن الطريقة المتبعة عند السلف: النصيحة فيما بينهم وبين السلطان، والكتابة إليه، أو الاتصال بالعلماء الذين يتصلون به حتى يوجه إلى الخير. أما إنكار المنكر بدون ذكر الفاعل: فينكر الزنا، وينكر الخمر، وينكر الربا من دون ذكر من فعله، فذلك واجب؛ لعموم الأدلة. ويكفي إنكار المعاصي والتحذير منها من غير أن يذكر من فعلها لا حاكما ولا غير حاكم. ولما وقعت الفتنة في عهد عثمان : قال بعض الناس لأسامة بن زيد : ألا تكلم عثمان؟ فقال: إنكم ترون أني لا أكلمه، إلا أسمعكم؟ إني أكلمه فيما بيني وبينه دون أن أفتتح أمرًا لا أحب أن أكون أول من افتتحه. ولما فتح الخوارج الجهال باب الشر في زمان عثمان  وأنكروا على عثمان علنا عظمت الفتنة والقتال والفساد الذي لا يزال الناس في آثاره إلى اليوم، حتى حصلت الفتنة بين علي ومعاوية، وقتل عثمان وعلي رضي الله عنهما بأسباب ذلك، وقتل جمع كثير من الصحابة وغيرهم بأسباب الإنكار العلني، وذكر العيوب علنا، حتى أبغض الكثيرون من الناس ولي أمرهم وقتلوه، وقد روى عياض بن غنم الأشعري، أن رسول الله صلى الله عليه وسلم قال: من أراد أن ينصح لذي سلطان فلا يبده علانية، ولكن يأخذ بيده فيخلو به فإن قبل منه فذاك، وإلا كان قد أدى الذي عليه. نسأل الله العافية والسلامة لنا ولإخواننا المسلمين من كل شر، إنه سميع مجيب. وصلى الله وسلم على سيدنا محمد، وآله وصحبه[1]. مجموع فتاوى ومقالات الشيخ ابن باز (8/ 210)

Diğer Yazılar

Adaletli Hükümdar: Nureddin Mahmud Zengi

Nureddin Mahmud Zengi Kimdir ? Nureddin Ebul Kasım Mahmud bin İmaduddin et-Turki es-Selçuki. İslam sancağını ölene kadar yükseklerde tutan adil, dindar ve cesur hükümdar.